کتاب مطهری و روشنفکران مباحثی منتخب از آثار استاد شهید آیة الله‏  مطهری می باشد که موضوع آن نقد اندیشه‏ های روشنفکران‏ مسلمان پیرامون مسائل اسلامی است و طی آن لغزشهای فکری آنان که غالبا ناشی از کم اطلاعی آنها از معارف اسلامی بوده آشکار گردیده است . این‏ کتاب شامل هفت بخش می‏باشد . بخش اول انتقاد استاد از برداشت غلط روشنفکران مسلمان از معجزه ختمیه و ابطال این نظره که پیامبر جز قرآن معجزه ی دیگری ندارد آمده است. در بخش دوم نقد استاد بر آثار دکتر شریعتی است و دو کتاب "اسلام شناسی" و " از کجا آغاز کنیم "مورد نقد قرار گرفته شده است. در بخش سوم ، تأثیر پذیری برخی روشنفکران مسلمان از فلسفه حسی و مخالفت آنها با تفکر و تعمق در مسائل ماوراء الطبیعی گوشزد شده است. بخش چهارم ، نقد استاد شهید است از تفکرات غلط برخی روشنفکران مانند بنی‏صدر از رهبری نهضت اسلامی ، و طی آن تنها گروه صلاحیت دار برای رهبری‏ جامعه اسلامی ، روحانیت دانسته شده است . در بخش پنجم نظرات استاد درباره اقبال لاهوری را می‏خوانید . بخش ششم‏  بیانگر مبارزه استاد شهید با تفسیر مادی قرآن توسط برخی روشنفکران و گروههای روشنفکری می‏باشد ، و بخش پایانی کتاب نیز اختصاص دارد به‏  انتقاد استاد از نظریه برخی روشنفکران مسلمان مبنی بر " مادیت تاریخ از نظر قرآن " . 

آنچه از این کتاب بر می‏آید آن است که برخورد استاد مطهری با روشنفکران مسلمان به نحو حذفی و خصمانه نبوده است بلکه استاد شهید نقاط قوت و جنبه‏ های مثبت کار آنها را نیز مد نظر قرار داده است. خلاصه نظر استاد درباره روشنفکران مسلمان به نقل‏ از یادداشتهای ایشان پیرامون مسائل مربوط به " حسینیه ارشاد " چنین‏ است : 

"در حال حاضر خوشبختانه طبقه ‏ای نو به وجود آمده‏ که از طرفی در فرهنگ‏ جدید غربی پرورش یافته‏اند و از طرف دیگر مطالعات و علائق اسلامی دارند و اسلام را با معیارهای جدید عرضه می‏دارند و طبعا مورد استقبال نسل جوان که‏ بالفطره مسلمانند و از طرف دیگر مجذوب معیارهای غربی می‏باشند قرار می‏گیرند . من با استفاده از این طبقه به صورت مشروط موافقم. این‏ طبقه می‏توانند حلقه ارتباط فرهنگ غربی و فرهنگ اسلامی واقع شوند ولی‏ مشروط به اینکه برنامه‏ هایی که به وسیله این طبقه اجرا می‏شود تحت نظارت‏ و کنترل دقیق افرادی باشد که در فرهنگ اسلامی پرورش یافته‏اند و در علوم اسلامی تخصص دارند. و اگر این نظارت به طور دقیق و جدی صورت نگیرد زیان این گونه افراد و برنامه ‏هایی که اجرا می‏کنند از سودش بسی بیشتر است . "